Φραγκοσυριανή, στίχοι Μάρκου Βαμβακάρη

Ο Μάρκος Βαμβακάρης έγραψε τη Φραγκοσυριανή το 1935 αλλά το τραγούδι γνώρησε τεράστια επιτυχία απο το 1960 και μετά, αφότου το τραγούδησε ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης.

Γέννημα της Σύρου, ο Μάρκος Βαμβακάρης, ο πιο διάσημος από τους τραγουδιστές του ρεμπέτικου, έγραψε τη Φραγκοσυριανή το 1935. Έφυγε στα 15 του για να εργαστεί ως λιμενεργάτης στο λιμάνι του Πειραιά, αλλά κατέληξε δημοφιλής μπουζουξής στις ταβέρνες του Πειραιά και της Αθήνας. Τα καλοκαίρια επιστρέφει στο νησί του όπου παίζει σε ταβέρνες κοντά στις παραλίες. «Εγώ, όταν έπαιζα και τραγουδούσα, κοίταζα πάντα κάτω, αδύνατο να κοιτάξω τον κόσμο, τα έχανα», γράφει στην αυτοβιογραφία του. «Εκεί όμως που έπαιζα, σηκώνω μια στιγμή το κεφάλι και βλέπω μια ωραία κοπέλα. Τα μάτια της ήταν μαύρα. Δεν ξανασήκωσα το κεφάλι, μόνο το βράδυ την σκεφτόμουν, την σκεφτόμουν... Πήρα, λοιπόν, μολύβι κι έγραψα πρόχειρα:
Μία φούντωση, μια φλόγα
έχω μέσα στην καρδιά
Λες και μάγια μου 'χεις κάνει
Φραγκοσυριανή γλυκιά...»
Επιστρέφοντας στον Πειραιά, ο Βαμβακάρης ολοκληρώνει τους στίχους και ηχογραφεί το τραγούδι σε δίσκο 78 στροφών. Πολύ αργότερα, το 1960, το τραγούδι είχε τεράστια επιτυχία, όταν το ερμήνευσε ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης. Έκτοτε η Φραγκοσυριανή είναι κλασικό κομμάτι του λαϊκού ρεπερτορίου. Φραγκοσυριανούς όνόμαζαν τότε τους Καθολικούς κάτοικους του νησιού, καθότι στη Σύρο παραμένει μια σημαντική Καθολική κοινότητα από τότε που τη διακυβέρνηση του νησιού είχαν αναλάβει οι Φράγκους και οι Βενετοί από τον 12ο έως τον 16ο αιώνα. Ο ίδιος ο Βαμβακάρης γεννήθηκε σε καθολική οικογένεια.